Alternatywne metody dyscyplinowania małego dziecka

Wszyscy wiemy, jak cudowne są małe dzieci, jakie słodkie i kochane. Ale też znamy z autopsji, jak te same dzieci wspaniale grają nam na nerwach, gdy są nieposłuszne, robią na złość, psocą.

Źródło

 No właśnie, ale czy to do końca tak jest?

Małe dziecko, nawet jeszcze przedszkolak, nie ma przecież wystarczającej wiedzy o świecie i często robi coś nieświadomie, niechcący. Dlatego musimy zdać sobie sprawę z tego, że maluchy nie robią nam na złość, tylko uczą się na błędach, nie są nieposłuszne, tylko sprawdzają granice, w jakich mogą się poruszać i reakcje rodziców. Pisałam o tym już w poście o agresji u dzieci (klik), o buncie dwulatka i o napadach złości u maluchów (klik). Jak zatem dyscyplinować niesfornego malucha?

1. Przede wszystkim należy zachować spokój. Wiem, że to niełatwe, ale wybuchy złości, krzyki, przemoc słowna, czy fizyczna na nic się nie zdadzą, a jeszcze tylko pogorszą sytuację.

2. Tłumaczmy dzieciom, jak powinny postępować i dlaczego to, co robią jest niewłaściwe. Jednak nie mogą to być długie wywody, bo maluch i tak nic z tego nie zrozumie. Róbmy to krótko, np. "Nie bij. Gdy bijesz, to mnie boli". Niekoniecznie zadziała to od razu, ale nie poddawajmy się. Nasze wysiłki zostaną kiedyś wynagrodzone ;)

3. Najlepiej było by w ogóle nie karać, tylko nagradzać pożądane zachowania. Ta metoda wymaga jednak czasu i wiele cierpliwości od rodziców, samozaparcia, wewnętrznej dyscypliny i konsekwencji. Chodzi tu o nagradzanie dziecka za dobre zachowania, a te negatywne ignoruje się, nie karze. Pokazujemy w ten sposób, że dobre zachowania są aprobowane, a negatywne się nie opłacają. 

4. Czasami jednak nie da rady obejść się bez kary. Pamiętajmy jednak, żeby karać tylko w ostateczności. Zanim ukaramy, zastanówmy się, dlaczego maluch tak się zachował. Może chciał zaznaczyć swoją obecność, zwrócić na siebie uwagę, a może jest zmęczony?

- przed ukaraniem zawsze jednak ostrzegajmy. Dajmy dziecku szansę na poprawę zachowania.
- gdy już musimy ukarać, zawsze wyjaśnijmy maluchowi, za co jest karany. Nazwijmy konkretnie złe zachowanie i podpowiedzmy, co dziecko może zmienić w takiej sytuacji, w przyszłości.
- tuż po złym zachowaniu pokazujmy maluchom, że muszą ponieść konsekwencje. Gdy dziecko rozrzuci zabawki, powiedz, że musi je posprzątać, a potem dopiero bawić się innymi. Gdy rozleje wodę, niech ją powyciera ściereczką. Wtedy maluch odczuje konsekwencje na własnej skórze i będzie umiał połączyć je z daną sytuacją. Więcej na ten temat przeczytacie w innym moim poście Kara w procesie wychowania (klik).

5. Podobno najlepszą metodą wychowawczą jest nagroda, która buduje poczucie własnej wartości i utrwala dobre nawyki.

- Dlatego chwalmy maluchy jak najczęściej. Buziak i uśmiech mamy to najlepsza nagroda dla dziecka.
- Mówmy konkretnie o swoich uczuciach, np. "bardzo podoba mi się kwiatek, który narysowałeś", a nie tylko "jaki ładny rysunek".  
- nagradzajmy natychmiast. Gdy nagroda jest zbyt odległa w czasie, dziecko może jej nie skojarzyć z dobrym zachowaniem.  

Więcej na temat nagród w procesie wychowania w następnym odcinku cyklu "Kartka z poradnika" już w następny czwartek.